Himmet Dede Kümbeti / Himmet Dede Cupola
🔺Kümbet Köyü’nde, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait volkanik tüf taşından yapılma mezar taşlarıyla dolu küçük bir mezarlığın içinde yer alan kümbet, halk arasında Himmet Dede Kümbeti olarak adlandırılmakta, ancak kitabesi olmadığı için gerçekte kime ait olduğu bilinmemektedir.
🔻Kümbetin gövdesi dışarıdan sekizgen, içeriden daireseldir. Gövde piramidal bir tuğla külahla örtülmüştür. Giriş doğu yönündedir.
🔺Kaide alanı yaklaşık olarak 52 m² olan kümbetin dış cephesi külaha kadar kesme taşla, kubbesi ise tuğla ile örülmüştür.
🔻Ön cephesi bölgede yer alan Frig, Roma ve Bizans harabelerinden devşirilen malzemelerle süslenmiştir. Kapının sol yanındaki istiridye kabuğu şeklinde derinleştirilmiş niş, iki yanındaki sütunlar, ön cephenin köşe taşları, kapı üzerindeki oymalı mermer blok devrişilmiş malzeme örnekleridir.
🔺Kesme taş duvarlarda yer yer güneş kursu motifi ve tam olarak tanımlanamamakla birlikte İslamiyet’ten önce Orta Asya Türk boylarının kazıma tekniği ile kayalara yapmış oldukları hayvan figürlerini anımsatan figürler yer almaktadır. Bu figürlerle kimi Türk boylarına atıfta bulunulmuş olabileceği düşünülmektedir.
🔻Çapı yaklaşık 5,5 m olan dairesel iç mekanda kime ait olduğu bilinmeyen iki sanduka vardır. İç yüzeyleri moloz taşla örülmüş olan duvarlar kireç sıva ile kaplı, gerek giriş seviyesinde gerekse kare planlı mezar odasındaki (kripta) zeminler taş döşelidir.
🔺Selçuklu dönemine ait kümbetin 13. yy ortalarında yapılmış olabileceği tahmin edilmektedir.